De LkSG een vloek of een zegen?
Wat vind je van de Supply Chain Due Diligence Act - kortweg LkSG? Of ESG-rapportage volgens de CSRD als implementatie van de Green Deal die in 2019 door de EU wordt aangenomen? Over de extreme documentatieverplichtingen die deze wetten aan bedrijven opleggen - en die, zoals ik uit vele gesprekken weet, vooral voor het mkb lastig zijn?
Twee evenementen rond het thema duurzaamheid hebben me aan het denken gezet over mijn standpunt over EU-verordeningen zoals deze in het bijzonder, maar vooral over mijn standpunt over de rol van KMO's in ons politieke en sociale landschap: Een jaar geleden in Freiburg tijdens een bijeenkomst met Franziska Brantner, staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaatbescherming, en nu, begin juni 2024, op dezelfde locatie - als een soort déjà vu - met Andreas Schwab, hoofdkandidaat van de CDU Südbaden voor de Europese verkiezingen van 2024 en al lid van het Europees Parlement sinds 2004.
Tot welke conclusie ben ik gekomen? Nou, de wet is niet het probleem, of liever gezegd, het is slechts een symptoom. Nogmaals, de dingen zijn ingewikkelder - en niet alleen zwart of wit. En ze zijn ook deels zelfgemaakt.
De mkb-sector raakt achterop - zo simpel had het kunnen zijn
Ik vond wat mevrouw Brantner zei over de achtergrond van de LkSG heel informatief: omdat het oorspronkelijke concept van de wet, zoals zij het presenteerde, heel eenvoudig was. Geen ingewikkelde documentatievereisten met een hoog aandeel van aanbestedingen in Europa.
Voor een middelgroot bedrijf als allsafe, dat een hoog percentage van de materialen die nodig zijn voor de productie uit Duitsland of Europa betrekt, zou dit betekenen dat de documentatieverplichting vanwege oververvulling van de voorwaarden niet langer van toepassing is.
Dat alleen al zou bewijs genoeg zijn geweest. Dus het begon allemaal met zo'n simpel idee? Maar wat gebeurde er daarna?
De molens van het lobbyen slijpen de capaciteiten van KMO's af
Nou, toen begon de Berlijnse lobbymolen, gefinancierd door de corporaties en grote bedrijven, te malen... "Wees alsjeblieft niet zo streng, de boete is niet te hoog, onze bedrijven schrijven liever nog een dik rapport!" - en het simpele idee werd steeds ingewikkelder. Nu heb je je uitgebreide documentatieverplichtingen. Dit is een echt probleem voor een middelgroot bedrijf, omdat het misschien maar 100 werknemers heeft en nu een of meer mensen moet aanstellen om de rapporten te verzorgen. Voor een bedrijf met enkele duizenden werknemers zijn 5 of 6 mensen die zich hiermee bezighouden nauwelijks van betekenis.
Mijn déjà vu hier: op de bijeenkomst een jaar later praten we over dezelfde ervaring, alleen dit keer over het onderwerp ESG-rapportage/CSRD. Ook hier lukte het ons niet om vooraf voldoende invloed uit te oefenen om te voorkomen dat bedrijven gehinderd zouden worden door bureaucratie.
Aandacht in het informatie-, nieuws- en interessegewoel
Mijn tweede onderwerp waarover ik verslag wil uitbrengen is de eerder genoemde bijeenkomst met dr. Andreas Schwab een paar weken geleden. Die avond ging minder over een specifiek onderwerp en meer over de rijkdom aan onderwerpen die op EU-niveau moeten worden ingevoerd, gecoördineerd en geharmoniseerd. Samengevat: We hebben geen kennisprobleem!
Democratie heeft ook leiderschap nodig, d.w.z. om de vraag van oriëntatie en "Waarheen?" te verduidelijken, om richting te geven en vervolgens het juiste kader te bepalen.
KMO's laten hun stem horen - via netwerken
Ik zie KMO's als de ruggengraat van onze economie, familiebedrijven die vaak in stilte werken maar een enorme impact hebben op de maatschappij. Er is moed, creativiteit en cohesie nodig om deze impact te versterken en bureaucratische hindernissen te overwinnen. Dit is waar netwerken om de hoek komen kijken, het versterken van KMO's en het promoten van hun problemen. Een platform dat dit doel nastreeft is ons evenement Mindmap Middenstand. Dit format biedt KMO's een ruimte om hun problemen te visualiseren en aan te pakken. Tijdens ons laatste evenement in juni lag de focus op toekomstige vaardigheden zoals het managen van diverse teams, de circulaire economie, digitalisering, organisatie & cultuur, verandering & transformatie en energievoorziening. We hebben de hoogtepunten samengevat in een video in een video.
Door deze kennis te bundelen en ondernemers en besluitvormers te netwerken, worden synergieën gecreëerd die een impact hebben die veel verder reikt dan de dag van het evenement. Op deze manier worden competenties gekoppeld en wordt een uitstraling ontwikkeld die bureaucratische beperkingen naar de achtergrond doet verdwijnen.
Naast ingewikkelde eisen die capaciteiten vastleggen, staan we voor veel verdergaande uitdagingen die onder andere door samenwerking kunnen worden opgelost. Een belangrijke kwestie die ons momenteel bezighoudt is "veiligheid". Deze term heeft een nieuwe relevantie gekregen in het bedrijfsleven, de politiek en de maatschappij en raakt mensen op een existentieel niveau. Tegelijkertijd worden we bij allsafe geconfronteerd met het thema "transformatie".
Netwerken zijn essentieel om de diversiteit en multi-competentie te bereiken die nodig zijn voor transformaties. Vooral middelgrote bedrijven kunnen de nodige middelen niet alleen uit hun omvang halen. Ecosystemen bestaande uit bedrijven, wetenschap en politiek zijn daarom onmisbaar.
Het is daarom onze taak om de "Waarheen?" te verduidelijken, oriëntatie te bieden en waar mogelijk samen te werken.
Rammelen hoort bij het vak
Mijn realisatie van dit kijkje in de achterkamertjes: rammelen hoort bij het vak! En wij KMO's rammelen niet genoeg. We maken niet genoeg lawaai om ons te laten horen tegenover de grote spelers. Ik denk dat KMO's te terughoudend zijn - en ik bedoel dit als een probleem van eigen bodem.
Ik denk dat netwerken en samenhang voor ons uit het MKB een goede kans is om minder zinnige dingen te veranderen en zinnige dingen van de grond te krijgen. Om samen een dynamiek op gang te brengen die goed is voor de toekomst. Voor de toekomst van het MKB en vooral voor de toekomst van de mensen in onze samenleving.
